Wāhinga kōrero

E arataki ana a Aotearoa i te ao whānui mō tōna whakapau kaha kia piki ai a Ngāi Māori ki te karamatamata o te angitu i te ao mātauranga. Kua whakaae hoki ngā mātanga o te ao mātauranga nō wāhi kē, ā, ka haere mai ki te kimi i ngā rautaki tika, i ngā ara tika mō ō rātou ake iwi. He tohu pai tēnei e whakaatu mai ana kua āta wānangahia e ngā mātanga o te ao mātauranga o Aotearoa tēnei take e pā ana ki te manakitanga, ki te whakakipakipa hoki o ā tātou ākonga i te ahurea me te tōrangapu o te ao hurihuri nei.

Ko te tūmanako ia ka uru mai ētahi o ngā kōrero kua kohia e aua mātanga o te ao whānui ki roto i tēnei pūrongo me ngā pūrongo e toru nā te Āhuatanga Mātauranga i tuhi.

I āta tirohia e te pūrongo tātari tuatahi ki te rautaki mātauranga Māori, arā, ko Ka Hikitia. Ko te hua i puta mai kua tika ngā whāinga o te rautaki nei engari he raru tō te whakatinanatanga. I aro atu te pūrongo tātari tuarua ki te whanaungatanga o te kura me tōna whānau. Ko tōna whakatau, e whai ana ngā kura i te ara tika ki te whakarite he ara kia whakatata mai ai te pae tawhiti, arā, ko te hononga ki ō rātou whānau akoranga.

Ka titiro tēnei pūrongo tātari ki te ekenga rānei, ki te hinganga rānei o ngā ākonga Māori i te ao mātauranga me te āhua o te whakahirihiri kua tukuna ki a rātou.

Kei te tika o te whakapaunga o te pūtea mō ngā rautaki me ngā momo akoranga tētahi o ngā urupounamu matua o tēnei pūrango tātari. He uaua te urupare nā te mea e kohuku ana tē mahi rangahau i tēnei wā. He pātai nui anō, he rite te ekenga, te hinganga rānei o ngā ākonga Māori mai i ngā kura he rite te āhua. Ko te whakautu, e kao, he rerekē rawa tēnā kura, ki tēnā kura, ki tēnā kura anō.

E hika mā, ki a mātou ehara te kohikohi i te mōhiotanga, i te whakautu i te mea nui. Me ārahi te mōhiotanga me ngā whakautu ki te whakarite i ngā pātai tika kia eke panuku, kia eke tangaroa ā tātou ākonga Māori, kia tū Māori ai. Ehara i te Tiriti o Waitangi, ehara i te rerekētanga o te ekenga, o te kore ekenga rānei te take. Mā tātou kē o te ao mātauranga kia puta ā ihu te katoa i runga anō i te take ka haere mai ki Aotearoa ngā tāngata nō wī, nō wā kia kite ai i te hua ka puta i ngā rautaki kua whakaritea e tātou anō.

Hikaka ana te manawa o te ope Māori nei ki te āwhina, ki te arataki, ki te hiki i te kohu ki te haere ngātahi i te mahi o ngā kairangahau o te Tari nei. Ko te hua ka puta mai i tēnei pūrongo he mea pai mā ngā hapori me ngā whānau kia puawai ai i te pitomata o ā tātou tamariki/ mokopuna. Ko te mea nui mō ā tātou tamariki/ mokopuna i tēnei ao hurihuri, tū ki te ao, tau ana.